Şirketlerin 2023 Yılına Hazırlık Çalışmaları
· Bağımsız Denetime Geçiş Kontrolleri
Bu yıl içinde bağımsız denetime geçen veya geçecek şirketlerin kontrollerini yapması önemlidir. Enflasyon nedeniyle fiyatların artması şirketlerin finansal tablolarında fiktif artışlar meydana getirmiştir. Bu artışlar şirketlerin bağımsız denetime tabi olmalarının önünü açmıştır. Genel bağımsız denetim kriterleri olan 35 Milyon Aktif Büyüklük, 70 Milyon Net Satış Hasılatı ve 175 Çalışan Sayısından herhangi ikisinin art arda 2 hesap dönemi aşılması neticesinde şirket bağımsız denetime tabi olacaktır. Kendi özel mevzuatı uyarınca yaptırılacak veya KGK’nın belirlediği diğer özellikli şirketlerin eşik değerleri farklılık göstermektedir. Bağımsız denetime tabi olan şirketlerin muhasebe sistemleri de değişiklik gösterecektir.
Şirketlerin sorumluluğunda olan muhasebe politikaları, muhasebe sistemleri ve muhasebe kayıt düzeni daha önce yalnızca 213 sayılı Vergi Usul Kanununa uygun Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği uyarınca uygulanmakta iken Bağımsız Denetimle birlikte ayrıca Türkiye Muhasebe Standartlarına uygun olarak da uygulanacaktır. Şirket bu hususta TMS’ye uygun muhasebe kayıtları da oluşturacak ve TMS/TFRS’ye uygun finansal tabloları da düzenleyecektir.
· İşletmenin Sürekliliği
Şirket yönetimi finansal tabloları hazırlarken, işletmenin sürekliliğini devam ettirebilme gücünü değerlendirmelidir. Yönetimin işletmeyi tasfiye etme veya işletmenin ticari faaliyetine son verme niyeti bulunmadığı ya da bunları yapmak dışında gerçekçi bir alternatifi olduğu sürece işletme, finansal tablolarını işletmenin sürekliliği esasına göre hazırlar. Yönetim, değerlendirme yaparken, işletmenin sürekli olarak faaliyetlerini devam ettirebilmesini ciddi şekilde şüpheli hale getirebilecek olay veya koşullarla ilgili önemli belirsizliklerin farkına varması durumunda, bu belirsizlikler işletme tarafından açıklanarak kontrol altına alacak tedbirleri uygulamalıdır. Finansal tablolarını süreklilik esasına göre hazırlamaması durumunda işletme, bu durum ile birlikte finansal tablolarını hangi esasa göre hazırladığını ve neden işletmenin sürekliliği esasının geçerli olmadığını açıklamalı ve gerekli önleyici tedbirleri de almalıdır.
· Bağımsız Denetim Sözleşmeleri ve Bağımsız Denetim Raporu
Bağımsız Denetime tabi şirketler Türkiye Muhasebe Standartlarına göre hazırlanan finansal tabloların hazırlandığı dönem sonuna kadar bağımsız denetim şirketleri ile sözleşme yapacak ve hesap döneminin kapanışına müteakip TMS/TFRS uyarınca hazırlamış olduğu finansal tabloların standartlara uygunluğu ve geçerliliği hususunda finansal bilgi kullanıcılarına sunmak üzere Bağımsız Denetim Raporu elde edecektir.
· Tahmini Nakit Akışlarının Oluşturulması
Mevcut enflasyonist ortamda şirketlerin yeni yıl planlamaları, bütçeleme ve nakit akış tahminleri hakkında çalışmalar yürütmesi kaçınılmazdır. Enflasyon, sürekli takip edilmesi ve sıralı tedbirler alınması gereken önemli bir durumdur.
· Yeniden Değerleme Çalışmaları
Şirketlerin mevzuatlardan kaynaklanan yeniden değerleme çalışmalarını yapmaları gerekmektedir. Özellikle enflasyon katsayıları ile yapılacak değerlemeler önem arz etmektedir. Ayrıca yapılacak yeniden değerlemeler şirketler için finansal tabloların aktif büyüklüğüne olumlu etki edecek, şirketin kredibilitesini yükselterek kredi kullanım olanaklarına katkı sağlayacaktır.
· Kredi Çalışmalarına Projeksiyon Hazırlamaları
BDDK’nın ilgili kurul kararları neticesinde; İşletmelerin, yabancı para nakdi varlıklarının TL karşılığının 10 milyon TL’yi aşmaması ya da yabancı para nakdi varlıklarının TL karşılığı 10 milyon TL’yi aşsa bile finansal tabloların aktif toplamından veya son 1 yıllık net satış hasılatından büyük olanının %5’ini geçemeyeceği açıklanmıştır. İşletmenin bu sınırlamalara takılması halinde yalnızca yabancı para kredi kullanması mümkün olmayacaktır. Bu nedenle döviz varlık ve yükümlülükler konusunda yapılacak çalışma ve değerlendirmeler önem kazanmaktadır.
· Fon Kullanımı
İşletme yatırımlarının vadelerine uygun kaynaklarla finanse edilmesi önem taşımaktadır. Duran Varlık finansmanında Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar veya Özsermayenin kullanılması, Dönen Varlık finansmanında ise Kısa Vadeli Yabancı Kaynakların Kullanılması önerilmektedir.
· Verilerin Anlaşılır ve Düzenli Kaydedilmesi
Bağımsız Denetime tabi şirketler kontrol ve sağlamaların yapılabilmesi amacıyla finansal veri ve bilgilerini, (Personel Listeleri, Çek ve Senet Listeleri, Duran Varlık Listeleri, Kredi Takip Listeleri, Kasa Sayımları ve tutanak oluşturma, Stok Sayımları ve tutanak oluşturma, Dava Dosyası Listeleri, Verilen Teminat ve İpotek Listeleri vb.) ihtiyaca uygun, anlaşılır ve dinamik olarak hazırlamalı ve mevcut verilere ek olarak finansal tabloların hazırlanmasına esas dönem sonu mizanını ayrıntılı olarak sunmalıdır.
Burak YILMAZ
İndex Ekonomi Bağımsız Denetim A.Ş.
Denetim Uygulama Koordinatörü